წინამდებარე ნაშრომი ისტორიულ-არქეოლოგიურ ხასიათის გამოკვლევაა, რომლის ძირითად ნაწილს შეადგენს ურბნისის - უძველესი ქართული ქალაქის ტერიტორიაზე არქეოლოგიური ექსპედიციის, ნაქალაქარის რაზმის მიერ მოპოვებული მასალის განხილვა. ავტორის მიერ არქეოლოგიური ძეგლები გადმოცემულია პერიოდების მიხედვით ადრებრინჯაოს ხანიდან დაწყებული ახ. წ. VIII საუკუნით გათავებული (ურბნისი, როგორც ქალაქი არსებობას სწყვეტს VIII საუკუნის 30-იან წლებში, არაბების შემოსევის შედეგად). განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს ურბნისის ქალაქობის დროს მასალის (ელინისტური, ასევე ახ. წ. IV-VIII სს.) ცალკე სახეებად გამოყოფა და დათარიღება.

წიგნის დასკვნით თავში განხილულია ურბნისის ცხოვრების ცალკეული ეტაპები (ძველი ნამოსახლარების საკითხი, მისი გაქალაქება, გზები, დაცემა) და ქართული ფეოდალური ქალაქების წარმოშობის მნიშვნელოვანი საკითხები.